Ngồi quán café doanh nhân nói về đất, dân văn phòng lăn vào đất, ông xe ôm ra rả đất, bà trà đá cũng râm ran đất,…Cứ đổ xô mua đất để ăn lãi đậm, thì vài chục năm nữa đất sẽ “ăn” con cháu chúng ta thôi.
Hôm nay thì ca sĩ khoe bán đất, ngày mai diễn viên khoe kiếm tỷ đồng nhờ đất, ngày mốt lại có ông doanh nhân khoe mua đất nghìn tỷ, đất thành phố hóa kim cương, đất ruộng lên giá, đất đồi nhảy dựng, đất thổ cư nông thôn bằng tay. Ngồi đâu cũng thấy râm ran về đất cát, từ bà bán trà đá đến nhân viên văn phòng.
Họ nói về cách làm giàu nhanh từ đất, các chiêu trò buôn đất, người này kiếm được mấy trăm mấy tỷ từ đất. Sự phi lý của thị trường bất động sản đang làm cho cộng đồng doanh nhân, trí thức, nản chí, muốn bỏ hết công việc để “đâm đầu” vào đất. Rồi xã hội sẽ ra sao nếu ai cũng đi buôn đất?
Ngày xưa ông bà ta nói “Cạp đất mà ăn” hay “Đồ đầu đất” mang nghĩa hơi tiêu cực, thế nhưng thời nay lại khác. Bản thân tôi cũng được hưởng lợi phần nào từ sự phi lý nói trên của thị trường bất động sản. Kiếm được tiền đương nhiên là vui, nhưng xung quanh đó lại thấy buồn, thấy lo.
Buồn vì đất nước chúng ta đang có một nền kinh tế vận hành bằng hoạt động “đầu cơ què quặt”, người trước ăn của người sau. Lo vì người người nhà nhà đổ tiền vào đầu cơ thay vì đổ tiên vào đầu tư, sản xuất kinh doanh để tạo ra công ăn việc làm, tạo giá trị gia tăng cho xã hội.
Mấy năm nay dịch bệnh kinh doanh thông thường đa số lỗ, cuối năm toàn phải bán đất để lo tết cho đội ngũ. Ai cũng muốn có miếng đất dự phòng để lỡ có chuyện gì,…
Ảnh minh họa
Bạn tôi kinh doanh lĩnh vực nhà hàng hơn 10 năm, từng nổi đình nổi đám một thời khi nằm trong Forbes30 Việt Nam. Mấy năm nay trên Facebook của hắn chỉ thấy đất Sài Gòn rồi Phú Quốc, Bình Thuận,… Xong đất rồi lại tiền kỹ thuật số.
Một người bạn khác cùng quê cho với tôi từ thời sinh viên, người này kinh doanh dịch vụ du lịch và vé máy bay doanh thu hàng trăm tỷ mỗi năm nhưng gần 10 năm ở Sài Gòn chỉ mua được một căn chung cư nho nhỏ. Thế nhưng về quê mua đất bán cát, môi giới, do đắt khách mà gần một năm nay có được cả chục tỷ.
Một anh bạn nữa là chuyên gia đào tạo có tiếng, tháng nào cũng có vài ba khóa học kiếm được kha khá. Khoảng nửa năm nay anh hoàn toàn không dạy nữa mà chuyển qua luyện bài “Tình cây và đất” suốt ngày. Cuối tuần vừa rồi anh nói qua tháng anh dạy một khóa cuối cùng thay cho lời cảm ơn gần 10 năm gắn bó rồi bỏ nghề. Anh nói, một năm làm đất bằng ba năm đi dạy.
Các mối quan hệ quen biết xung quanh tôi những người có xuất thân từ nghề bất động sản nhiều vô kể nhưng những người tay ngang vào bất động sản cũng đếm không xuể. Kể ra chắc được cuốn sách dày 200 trang.
Nếu những người này chuyên tâm vào công việc của mình thì sẽ tạo ra hàng nghìn công ăn việc làm, mỗi năm đào tạo ra được hàng chục ngàn con người chất lượng, giàu trí tuệ cho đất nước. Rất tiếc khi đứng trước áp lực của cuộc sống với câu hỏi “Thay đổi hay là chết?” thì họ phải lựa chọn thứ kiếm được tiền chứ không phải chọn cái hào hoa bóng bẩy.
Dù bất kỳ ai, ở bất kỳ hoàn cảnh nào, nếu muốn người khác giúp mình thì mình phải tự cứu lấy mình trước, muốn giúp thiên hạ thì phải giúp mình trước nên khó trách họ được.
Làm môi giới bất động sản hay làm giàu từ bất động sản không xấu. Nhưng mọi nguồn lực tốt nhất lại mang đổ vào bất động sản thì rất đáng lo. Nếu chúng ta dùng một phần tiền nhàn rỗi đầu tư đầu cơ vào đó thì không quá nghiêm trọng. Nếu không có biện pháp hợp lý cho bất động sản thì có lẽ tương lai con em chúng ta phần lớn sẽ sống bằng “nghề đầu cơ”.
Lúc đó chắc là một cuộn giấy vệ sinh sản xuất ra trong giá thành sẽ 70% phí thuê đất và 30% là nguyên phụ liệu và nhân công, một quả sầu riêng xuất vườn sẽ là 60% tiền thuê đất và 40% tiền phân bón, thuốc thang và nhân công.
Nhiều người nói rằng giá đất như vậy là theo quy luật thị trường. Nếu là quy luật thị trường thì đó là điều đáng mừng. Nếu là đất mua xong đưa vào khai thác tạo giá trị thì rất tuyệt vời, đó cũng là cách để tạo ra giá trị gia tăng. Nhưng nếu phần lớn người ta mua xong rồi bỏ hoang bạt ngàn sẽ là điều đáng lo.
Nếu siết, có lẽ bản thân tôi cũng sẽ bị ho sặc sụa. Nhưng đổi lại, nếu Việt Nam chúng ta có những doanh nghiệp vươn mình khắp nơi như Samsung, LG, Huyndai,… của Hàn Quốc hay CP, Saim cement, Thai Corp, BJC,… của Thái Lan thì cũng cảm thấy sung sướng và có thêm động lực mà chiến đấu vươn mình thành công ty tỷ đô.
Thấy cộng đồng doanh nhân xung quanh mình bỏ bê đi buôn đất hết mà nản thật sự. Không biết có ai như tôi không?
